Memleketleri; kuşun, yılanın, göçüklerin arasındaki börtü böceğin, köpeğin, karıncanın, kimsesizlerin, yerinden kıpırdayamayacak kadar güçsüzlerin yurdu artık. Her şeylerini yitirmişler; tüm yaşanmışlıkları ve yarım kalmışlıklarıyla yurtlarını bırakıp, yollarda kent kent yeni yurtlarını arıyor depremzedeler…

Gün; acılı, depremzede gurbetçiler…

“Gurbet” kelimesini, “İnsanın doğup büyüdüğü; aile ocağının bulunduğu yerden uzak, yabancı yer” olarak tanımlıyor Türk Dil Kurumu…

***

Hani bir şarkı çalar uzaklardan bir yerden, yüreğine yer eder de, ağız dolusu diline dolanır ıslığı…

“Dönmek, mümkün mü artık?
Dönmek; onca yollardan sonra,
Yeniden yollara düşmek…

Neresi sıla bize, neresi gurbet?
Yollar bize memleket…

Al bizi koynuna ipek yolları.
Üstümüzden geçiyor gökkuşağı.
Sevdalı bulutlar, uçan halılar.
Uzak değil dünyanın kapıları…

Neresi sıla bize, neresi gurbet?
Yollar bize memleket…

Rakılı akşamlar, gün batımları.
Çocuk gibi ağlar yaz sarhoşları.
Olmamış yaşamlar, eksik yarınlar.
Hatırlatır her şey eski aşkları…

Neresi sıla bize, neresi gurbet?
Yollar bize memleket…”

***

Bilmediği yeni bir kente gelen, etrafında hep göç etmek zorunda kaldığı memleketini ve çokça “gurbet” kelimesini duyan küçük kız sorar annesine:

-Anne, gurbet ne demek?

Yanıtı zor…

-İşte, olur bazen, bazen başka yerler gerekir, ferahlamak için, der anne. Tam olarak anlatamadığını bile bile kem küm eder…

-Ferahlamak ne demek anne?
-Dünyanın daha güzel olması demek. Karnını doyurup, korkmayınca, gülümseyebilmek demek…

-Dünya artık güzel değilse, biz şarkı söyleyemez miyiz?
-Eh, biraz öyle. Çocuklar aç kalınca, insanın yurdu elden gidince dünyanın tadı tuzu kalmıyor…

-O zaman hep şarkı söylersek. Şarkılar bitmez, gitmez, dünya da güzel olur. Tadı tuzu kalmamak ne demek anne?
-İçinin kararması demek. Mesela bir kuş ötse, onu bile duyamamak demek…

-Tuz serpersek olur mu tadı tuzu?
-Olmaz. Tuz da, şeker de ekilse, bazen insanın tadı olmaz. İnsanın karnı doymazsa, hele ki çocuklarının. Geleceğe umutla bakamazlarsa mesela. Keşke her şey daha güzel olsa…

-Anne, “keşke” ne demek?
-Ben bunu bilemedim, hadi sen söyle…

-Olan oldu, geçen geçti, ne yapalım mı demek?
-Keşke ağacı yeşermez kızım…

-Keşke, yapraksız olmak mı demek anne? Sulasak, yeşil olur mu yine?

Ne desin anne? Kördüğüm olmuş haller için, ne desin? “Düğüm olmuşsa, keseriz”den başka?

“Kestik, yurdumuzdan geçtik işte” der anne, var mı ötesi? Yurdundan, memleketinden geçmenin ötesi yok ki!

Kız susmaz,
-Biz “öteye mi geçtik” peki? Öteki mi olduk?
-Yurtsuz olduk kızım…

Yurtsuzluğun anlamını bilmez ki küçük kız. Yurtsuz olmak mı kötü, parasız olmak mı?

Ya memleketini, yurdunu bırakıp; aynı vatanda, kendini göçtüğü yere ait hissetmeyenler? Olabildiğince acılı, yüreği yanan sessiz insan kalabalıkları…

Sadece kulak kabartın anlatılanlara ve yürek kabartın yaşananlara; hissedin dostlar. Ne hikâyeler, ne hikâyeler…

***

Memleketinin çiçeklerini, insanlarını, tatlarını, kokularını, sokaklarını, kapılarını, çığlıklarını unutmaz hiç kimse. Kendimden biliyorum, 38 yıllık gurbetliğimde…

Umarım güzel şeyler yaşar, yaşanır da sonrasında; yıkıntıları, yoklukları, yoksunlukları, çığlıkları, acıları unutur o kız. Yalnız o, onlar değil; tüm göçmen kuşları, gurbet çocukları…

Büyükler, siyasetçiler, vicdanlar, akıllar küçük çocukları ve sorularını unutmasa, yanıtlayabilse, onları koruyabilse ne güzel olacak değil mi dostlar…

Çocukların karşısında sessiz soluksuz, başı yerde olmak, dünyadaki ayıpların en büyüğü…

Hissediyor musunuz? Uzaklardan bir yerden; kırık dökük bir plâktan, ya da eski bir radyodan çalıyor. Vuruyor gönül telimize. Ağız dolusu ıslığımızla ve kafamızda milyonlarca duygusuyla eşlik ediyoruz biz de:

“Dönmek, mümkün mü artık?
Dönmek; onca yollardan sonra,
Yeniden yollara düşmek…

Neresi sıla bize, neresi gurbet?
Yollar bize memleket…”

***

Mersin’in özgün ve susturulamayan sesi Güney gazetesindeki köşemde, yüreğimden parmak uçlarıma dökülenlerle. Acı var artık coğrafyada; acı, yokluk ve yoksunluk. Başka söze ne hacet…